Tag archieven: Opdrachtgever

Meer aandacht voor opdrachtgevers

Onze kasten puilen uit van boeken over de aanpak van programma’s, de competenties, eigenschappen, stijlen en rollen van de programmamanager. Maar de opdrachtgever? Ja, er zijn beschouwingen diens rol, taken en verantwoordelijkheden. Daar heb ik met de collega’s Roelof Benthem en Rudy Kor de afgelopen weken druk over gediscussieerd. Misschien moet het volgende PGMOpen daar eens over doordenken. Wij doen een voorzet over de mogelijke stijlen van opdrachtgevers. Lees verder Meer aandacht voor opdrachtgevers

Programma’s voor bestuurders

Vorige week een interessante kick-off van een programma bijgewoond. Ik mocht in slechts 10 minuten uitleggen wat de kernpunten van de programmatische aanpak zijn. De doelgroep bestond uit een vijftal bestuurders van ziekenhuizen. De kernpunten van programma’s zijn: doelen, ontwikkelen en samenwerken (DOS). Uit de discussies daarna leid ik af dat de meesten de consequenties hebben begrepen. Lees verder Programma’s voor bestuurders

Leren van projecten wordt jongleren met ervaringen

Wederom een verbijsterend verhaal over de mislukking van een project .

In dit geval gaat het over een project dat is stopgezet of althans in de “wachtkamer”. Dat is ongeveer het enige bijzondere in dit geval, want stoppen is toegeven dat het niet lukt. Hoon en bespotting is je deel. Het blijft nog de vraag of het daadwerkelijk wordt gestopt.

Lees verder Leren van projecten wordt jongleren met ervaringen

De aarzelende projectleider

Vorige week met een programmamanager en haar plaatsvervanger gesproken. Zij worstelen echt met het  op gang krijgen van de verschillende projecten in hun programma. De observatie van hen is dat de projectleiders wel willen maar het gebeurt niet. De projectleiders komen hun afspraken niet na onder het motto van de waan van de dag. Van de ambtelijk opdrachtgever hebben ze te horen gekregen: “het programma moet doorgaan, we hebben allerlei resultaten aan de raad beloofd. Jullie hebben budget, dus los het op.” Lees verder De aarzelende projectleider

Risico in programma is nog geen risico voor organisatie

Deze week heb ik een gesprek gevoerd met twee auditors van een programma. In een concept van een rapport dat ze hadden geschreven, maken zij tot mijn verrassing een onderscheid in risico’s voor een programma en de risico’s die daar uit voortvloeien voor de operationele processen van de betreffende organisatie. Lees verder Risico in programma is nog geen risico voor organisatie

Urgentie vergt emotionele taal

“Ik ben uitgeput.” Deze hartekreet van een programmamanager geeft aan dat hij een echt probleem heeft. Het opmerkelijke is dat zijn voortgangsrapportage niet zo urgent overkomt. Teksten als „er is een vooralsnog haalbare planning afgesproken”, „er zijn nog geen duidelijke plannen”, „afspraak met teammanager om te bespreken”, “project voorlopig gestopt” roepen bij mij niet het beeld van urgentie op. Tijdens het gesprek blijkt echter dat de programmamanager er niet van kan slapen. Deze emotie is nodig en bruikbaar om de urgentie van het probleem bij een ander op het netvlies te krijgen.

Samenwerkende gemeenten

Het programma betreft de verhoging van de efficiency van de IT bij enkele samenwerkende gemeenten. Dat kan onder meer door het schrappen van applicaties, het samenvoegen van datacentra, werken met webbased programma’s en één systeem voor burgerzaken, belastingen en financiën. Al met al zouden de kosten per 2018 met ruim 3 ton moeten dalen. Dat laatste effect blijkt echter niet klip en klaar uit de tekst, maar zit ergens verstopt in een bijlage.

Afspraken nakomen

Uit het gesprek bleek dat de programmamanager grote moeite had de afspraken die nodig waren met de afdeling Techniek te maken en vervolgens na te komen. Hij heeft zelf met de teammanager van de afdeling gesproken, en ook de directeur opdrachtgever van het programma heeft in de stuurgroep krachtdadig beloofd dat de klus er bij zou kunnen en geklaard zou kunnen worden. Helaas, het was ja zeggen en nee doen. Want de betreffende medewerkers hielden er toch andere planningen en prioriteiten op na. De gebruikelijke onderhoudsvragen krijgen nog steeds voorrang boven de nieuwe ontwikkelvragen. En een andere werkwijze zoals Agile is onbekend terwijl de bestaande improvisaties en routines floreren als nooit tevoren. Gevolg hiervan is dat de beloofde verbeteringen niet of veel te laat tot stand komen.

Met de programmamanager ben ik eruit gekomen dat deze enorme belemmering voor het programma als volgt aangepakt zou moeten worden.

Verantwoordelijkheid voelen, verantwoordelijk zijn

In de eerste plaats moet je als programmamanager een onderscheid maken tussen je verantwoordelijk voelen voor iets en ervoor verantwoordelijk zijn. Loyale en gemotiveerde medewerkers voelen zich vaak en graag verantwoordelijk voor het totale reilen en zeilen van een organisatie. Bij nadere beschouwing zijn ze dat echter niet want de bijbehorende taken en middelen ontbreken.

Veel van de gebieden waarvoor ze zich verantwoordelijk voelen zijn van de opdrachtgever en/of de directie van een organisatie. Een programmamanager is in feite de ondersteuner, maar niet de primair verantwoordelijke. Bij de rol van de programmamanager hoort dat deze vanuit het voelen een ander moet waarschuwen voor de gevolgen van bepaalde verschijnselen. Zijn taak is het waarschuwen voor gevolgen, maar niet het oplossen van de problemen.

Urgentie vergt duidelijke taal

In de tweede plaats moet dat waarschuwen op een heldere en duidelijke manier. In dit voorbeeld versluiert de programmamanager de gevolgen. Uit de gebruikte taal komt de urgentie, die hij zelf wel voelt, voor een argeloze lezer niet naar voren. De opdrachtgever of andere managers voelen dan geen noodzaak om in actie te komen. Vaak wacht een professional te lang met waarschuwen en dan geeft hij pas een signaal af als het twee voor twaalf is. Advies: de stoplichten moeten eerder op rood. Niet alleen moet de stand van zaken van nu maar ook de situatie van de komende maanden in het stoplicht verwerkt worden. In het voorbeeld dreigt er op 1 januari 2017 een overschrijding van 400.000 euro: dan moet nu het stoplicht op rood, tenzij je die 4 ton ergens in de kelder hebt liggen. By the way, de kleuren zijn nu rood, groen en grijs. Als je van grijs oranje maakt, verhoog je in een stuk met verder zwart-wit de attentiewaarde.

Vaardigheden ontbreken

In de derde plaats blijkt de oorzaak van het probleem de afwezigheid van de noodzakelijke vaardigheden binnen de afdeling Techniek te zijn: geen projectplanningen, geen resultaatsbeschrijving en scope, geen Agile en geen afweging tussen beheerswerk en ontwikkelwerk en geen capaciteitsmanagement. Binnen het programma kan de programmamanager activiteiten ontwikkelen die te maken hebben met betere projectplanningen en beter capaciteitsmanagement. Dat vindt de programmamanager in eerste instantie niet tot zijn scope behoren. Bij nader inzien gaat hij dat nu wel claimen. Door dit zo voor te stellen aan de opdrachtgever zal hij zijn programma succesvoller maken en tevens zij eigen rol verstevigen.

Voor hemzelf een zware opgave, maar emoties verkroppen en slecht slapen pakt op termijn nog zwaarder uit.

Programmamanager neemt ontslag

Vorige week gesproken met een programmamanager die bezig is een public private partnership op te zetten. Daar is hij nu tweeëneenhalf jaar mee bezig. ontslagTot mijn verrassing gaat hij deze week zijn ontslag indienen bij de opdrachtgever, de burgemeester van een gemeente die namens alle partijen de eindverantwoordelijkheid heeft over het programma.  Lees verder Programmamanager neemt ontslag