Energiek ging de stuurgroep aan de slag met programmatisch werken. Dat zou de problemen die de betrokken organisaties nu ervaren van verkokering, blikvernauwing en weinig samenwerking een halt gaan toeroepen. Samenwerken aan doelen was het mantra van de betrokken leidinggevenden. De inmiddels aangestelde programmamanager schreef ook op dat in het programma gestuurd zou gaan worden. Dat zou betekenen dat de stuurgroep beslissingen zou nemen in de trant van welke projecten bijgesteld zouden worden. De leden van de stuurgroep waren er als de kippen bij om dat woord “sturen” te vervangen door “coördineren”.
Grote broek
De motieven van de stuurgroepleden achter deze beslissing zijn: de betrokken organisaties mogen alleen maar zelf aanwijzingen geven aan het personeel. Als iemand anders dat gaat doen, zullen zij dat niet pikken en komt de programmamanager aan mijn “ambtsgebied” zo was de gedachte. Dus samenwerken, akkoord, maar iemand van buiten de organisatie (zelfs als is het een stuurgroep waarin ook iemand van de eigen organisatie zit) die zou zeggen dit wel en dit niet, dat was een stap te ver.
Dergelijk tweeslachtig gedrag komt erg vaak voor. Eerst een grote broek aantrekken en rondbazuinen dat programmamanagement alle problemen gaat oplossen en vervolgens terugtrekkende bewegingen maken. Je kan dan als programmamanager twee kanten op: meegaan met de beslissing van de stuurgroep. Onder het motto van coördinatie kan je als programmamanager nog allerlei vormen van beïnvloeding gaan gebruiken naar degenen die je wilt inschakelen in je programma: informatie verschaffen, mooie perspectieven schetsen, goede voorbeelden van elders overt het voetlicht brengen etc. Kortom, verleiden en verlokken. Ook dat is sturen, maar dan niet in een klassieke hiërarchische betekenis van iemand een opdracht geven.
De andere kant is confronteren. In feite zou je kunnen voorstellen de groep te hernoemen naar “coordinatiegroep”. En vandaar kijken of dat inderdaad is wat ze bedoelen. Deze strategie kan een goede en heldere discussie opleveren voor partijen om na te gaan wat ze nu eigenlijk bedoelden met “sturen” en programmatisch werken. De kans is groot dat men met elkaar besluit op de oude, niet-samenwerkende voet verder te gaan, zeker als de partijen autonoom zijn en zelfstandig kunnen werken. En dan verandert er verder niets. Aan de programmamanager de keuze of hij een louter coördinerende rol wil.