Je kunt de krant niet opslaan of het gaat om hersenen (het brein) of de sociale media. Dus rijst ook de vraag wat dit voor programma’s te betekenen heeft. Ik beperk me tot de sociale media. (Rare term eigenlijk: zijn er dan ook asociale media?). Je praat bij sociale media over Twitter, Facebook, Linkedin, bloggen en dat soort dingen. De vluchtigheid van deze media is volgens mij iets wat een programmamanager moet incalculeren: een paar jaar geleden zou zijn programma nog in Second Life aangeboden moeten worden. Dat is inmiddels weggeëbt.

Betrokkenheid vergroten

Kortom, blijvend zijn ook deze sociale media niet. Je krijgt echter een mogelijkheid om direct meningen en opvattingen van je doelgroep te peilen. Bijvoorbeeld constateert Marita Langerak in haar verslag van de Twynstra Gudde-programmatafel dat vooral de poll veel snelle en waardevolle reacties opleverde in een veranderingsprogramma van de Rijksoverheid. De programmamanager kan checken hoe betrokkenen tegenover programma en de gebruikte aanpak staan, en kan dan eventueel  bijsturen. 

Ook bet beschikbaar stellen van visies, plannen en andere documenten werkte goed. Alleen de verwachting dat er een discussie zou losbarsten kwam niet uit. Chatten zag Langerak niet gebeuren. Dus hoge verwachtingen over echte productie op het net in het kader van veranderingen moet je niet hebben.

Digital natives

Toch ligt daar de uitdaging, als ik de schrijver van het boek Connected! moet geloven. Volgens hem staan organisaties voor de strategische opgave om zich aan te passen aan de “digital natives”. Dat zijn medewerkers die lak hebben aan hiërarchische lijnen, vastgeroeste procedures en afgebakende organisatiegrenzen. Deze natives zijn opgegroeid met internet. Zij moeten op de een of andere manier samenwerken met mensen zoals ik: “digital immigrants”. De immigranten zijn opgegroeid zonder internet en hebben zich de bijbehorende vaardigheden al werkende weg aangeleerd. 

Programma’s en projecten zijn bij uitstek werkvormen die zich lenen voor betrokken mensen, ambitieuze en inhoudelijk gedrevenen, en mensen die over grenzen heen kijken, al naar gelang de opgave. Deze werkvormen zullen organisaties gebruiken om de nieuwe medewerkers te binden en boeien. Ook de vormgeving en sturing van programma’s zal veranderen. 

Grote variëteit aan ideeën en feedback

Los van de bovengenoemde voordelen van het peilen en versterken van de haalbaarheid van programma’s kan ook de manier van werken in programma’s veranderen. Ik noem enkele mogelijkheden:

• • Het programma wordt gemaakt, bestuurd en bewaard op het net met allerlei technologieën
  • De buitenwereld (klanten, medewerkers van aanpalende organisaties, fans) zal gaan meedoen aan (onderdelen van) een programma
  • Een grote variëteit aan ideeën en voortgangssignalen zal de programmamanager overspoelen, waarbij zij/hij de community zal inschakelen bij de selectie van al die ideeën
  • Het tempo van voorstellen en wijzigingen ter aanvulling en vervolmaking van het programma zal toenemen
  • De noodzaak tot flexibiliteit zal daarmee ook toenemen.

 Ik ben benieuwd naar nog meer ideeën hierover.