“Wat is er eigenlijk tegen dat de programmamanager zijn eigen opdrachtgever is? Alleen grote organisaties kunnen zich die scheiding in rollen en personen veroorloven, en wij als kleine gemeente niet.” Een vraag die ik vandaag voorgelegd kreeg van een afdelingshoofd. Schaal is inderdaad een overweging, maar dat geldt niet alleen de rol van programmamanager. Ook kun je je afvragen of de betreffende organisatie er dan wel goed aan doet om de klus als een programma te gaan oppakken. Misschien zijn ze daar ook wel te klein voor!
Mijns inziens zijn er toch nog steeds veel argumenten om de rollen in personen te scheiden. Ik heb daarvoor twee argumenten:
1. het tijdsbeslag. Programma’s zijn vaak zo groot dat het alle tijd vraagt van een programmamanager. Als zij ook nog een hoge managementfunctie in de lijn moet vervullen (en dat is vaak het geval als opdrachtgever van een programma), dan zal de persoon in kwestie een van de twee rollen niet voldoende aandacht kunnen geven. De gemeentesecretaris van de betreffende gemeente voegde daar nog aan toe dat een van de belangrijke nevendoelstellingen van het programma is de samenwerking tussen de verschillende afdelingen op gang te brengen. Ook dat vergde volgens hem nog aanzienlijke aandacht.
2. Programma’s vergen beslissingen die een afweging met andere programma’s en/of met lijnactiviteiten inhouden. Om met de nodige distantie en onafhankelijkheid te kunnen beslissen is het verstandig als de opdrachtgever niet tevens programmamanager is en dus over zijn eigen programma belangrijke beslissingen neemt. Dat geeft altijd scheve gezichten.