Keuzemenu programmamanagement is de veelbelovende titel van een boek dat onlangs bij Scriptum is verschenen. Onder leiding van R. Hombergen presenteert een grote verzameling auteurs maar liefst zes visies op programmamanagement. Deze variëren van MSP (Managing Successful Programmes), SPM (Standard for Program Management), PGM (Programmamanagement Twynstra Gudde) tot PGMC (programmatig creëren): ik schreef daar al eerder over. Interessant wordt het als de auteurs een poging doen de lezer te helpen om een keuze te maken.

Zeven criteria voor keuze

Want dat schijnt belangrijk te zijn: je kunt kennelijk geen programma doen als je niet duidelijk voor één visie kiest. Shoppen tussen de visies wordt sterk ontraden. Gemakkelijk krijgt de lezer het niet: maar liefst zeven criteria onderscheiden de auteurs. De eerste drie zijn echter het meest belangrijk: aansluiting bij de organisatiecultuur, ervaring met programmamanagement en de aard van het programma. Het eerste criterium splitst zich in twee elementen en het derde in maar liefst drie. Dat zijn er dan toch weer zeven. Wij praten dan over: typering van de organisatie, aanpak van veranderingen, ervaring met programmamanagement, omvang  van het programma, complexiteit, en type vraagstuk. 

Vervolgens is het aan de auteur van de visie om “zijn eigen” visie te scoren door tien punten te verdelen over de onderscheiden categorieën. Zo vinden de auteurs van MSP en SPM hun visie vooral van toepassing op resultaat- en beheersgerichte organisaties en die van PGMC voor mensgerichte organisaties. 

Kansen zijn blijven liggen

Het is jammer dat de auteurs hier kansen hebben laten liggen. Zo hadden ze de oordelen iets meer intersubjectief kunnen maken door op zijn minst de scores te bespreken met de persoon die ook een finale redactie van het betreffende hoofdstuk heeft gedaan. Verder had het de lezer geholpen als er systematisch aandacht was besteed aan de argumenten van de auteurs waarom ze een bepaalde visie de gekozen score hadden gegeven. Dat zou zeer gepast hebben bij het exploratieve karakter van dit hoofdstuk. 

Tenslotte is het merkwaardig dat de auteurs er geen blijk van geven de IPMA interessegroep Programmamanagement voor het laatste hoofdstuk geraadpleegd te hebben. En dit ondanks het voorwoord van de directeur van IPMA, J. Verstrepen. Ook verwaarlozen mijns inziens de auteurs de aansluiting met eerder denkwerk van bijvoorbeeld R. Hof (Kleine MSP), B. Hedeman en G. Vis van Heemst over MSP en twee Hansen van Leeuwen (Organisaties veranderen met programma’s), terwijl een boek dat nog niet gepubliceerd is (A4) wel genoemd wordt. 

Professsioneel debat?

Misschien dat de auteurs op de PGM Open wel in staat zullen zijn het professionele debat over de visies en hun oordelen over de criteria bij het kiezen van een visie aan te gaan.