Is er concurrentie tussen veranderaars en project-/programmaleiders op de markt? Welke professional is het best in staat veranderingen te managen? Met deze vragen zijn twee internationale onderzoekers aan de slag gegaan om te zoeken naar de verschillende competenties voor die groepen. In het International Journal of Project Management doen zij verslag. Hun conclusies zijn interessant genoeg om eens over na te denken.
Overeenkomsten
De auteurs hebben uit de literatuur de competenties van projectleiders en programmamanagers gedestilleerd. Ook hebben zij dat gedaan voor veranderaars. Vervolgens hebben zij drie cases bestudeerd op het voorkomen van deze competenties en de bijdragen daarvan. Tussen de drie groepen bestaan veel overeenkomstige competenties: leiderschap, communicatie, planning en control en teamontwikkeling. Verschillen zijn er ook: benefit management (programmamanager), creativiteit, coaching (veranderaar) en rapportages, organisatiestructuren (projectmanager).
De auteurs concluderen dat er weinig verschil wordt gemaakt tussen project- en programmamanagers. Deze komen uit een traditie van techniek, maakbaarheid en veranderbaarheid. De veranderaars uit de gedragswetenschappen. In de projectwereld worden rollen zeer sterk gedefinieerd, een verschijnsel dat je niet aan de veranderkant ziet. Wel heeft het Change Management Institute een uitgebreide rolbeschrijving gemaakt. De auteurs concluderen dat door deze verschillende perspectieven de mogelijkheden tot wederzijdse aanvullingen groot zijn.
Bredere kijk
Casestudies betreffen alleen de invoering van IT-systemen. Het eerste opvallende is de gelijkschakeling van project- en programmamanagers. Deze staan ook voor de organisaties van de casestudies tegenover de veranderaar. Daar vinden de auteurs dat de projectleider op planning project is gefocust, de veranderaar op de planning van de verandering. De veranderaar heeft een bredere kijk op de organisatie.
Toegevoegde waarde programmamanager
Mijns inziens komt de overeenkomst tussen projectmanager en programmamanager door de internationale definities van bv. de OGC die vanuit een ontwerpachtige (IT)-benadering veranderingen beziet. Omdat de norm voor projectmanagement in PMBOK en Prince2 vastligt, komt men daar niet verder met de programmamanager. Dit artikel maakt nog eens duidelijk dat de programmamanager juist toegevoegde waarde kan hebben door de competenties duidelijk anders te definieren. Daarmee komen diens competenties dichter bij die van de veranderaar te liggen. Maar overzicht krijgen en houden, weerstanden aanpakken, gebruikers mobiliseren, politieke contacten aangaan en gedragsveranderingen identificeren en aanpakken zijn nu typisch competenties voor de programmamanager. De ideale verandermanager is dan een programmamanager.
Bron: L. Crawford, A.H. Nahmias, Competencies for managing change in: International Journal of Project Management 28 (2010), pp. 405-412.