door Marcel Vastwijk
Alle lege pagina’s van elk handboek zijn bedrukt.
‘Intentionally left blanc’.
Een grijs watermerk. Diagonaal. Elke lege pagina. In elk handboek.
‘Intentionally left blanc’.
Dat betekent nogal wat. Dat betekent dat in de organisatie niets aan het toeval wordt overgelaten. Zomaar een lege pagina, dat kan niet. Controle.Elke pagina is bedrukt. Betrouwbaar, zeker en voorspelbaar. En veilig. ‘Wij hebben overal aan gedacht. Zelfs aan de lege pagina’s.’
Synergieprogramma
In een organisatie in de transportsector loopt een groot synergie programma met ongeveer 150 medewerkers op 5 locaties in Europa. Wat zou de drang naar betrouwbaarheid, zekerheid, voorspelbaarheid en veiligheid in deze organisatie betekenen voor de managementstijl van de programmamanager en de kwaliteiten van zijn team?
De meest passende stijl voor de programmamanager: rustig en ontspannen. In elke situatie, op elk moment, op elke locatie. Grote lijnen én details. Alles weten. Of weten wie het wél weet.Betrouwbaar en zeker.Maar hij moet ook de actoren kennen. Weten waar de doorzettingsmacht zit om in nauwe samenspraak met de opdrachtgever op te boksen tegen de dominantie van de control-cultuur. Het conflict aangaan wanneer het in het belang van het programma echt moet.
Kwaliteiten van het team
Het team moet analytisch sterk zijn. De leden moeten helder en abstract kunnen denken. Alle zichtbare en onzichtbare verbanden moeten gelegd en gemanaged kunnen worden. De organisatie doet een groot beroep op de mate van betrouwbaarheid van dit team. Immers, de lijnactiviteiten zijn volledig voorspelbaar.
‘Intentionally left blanc.’
Dus projecten dienen ook volledig volgens plan te verlopen. Orde en netheid zijn de kenmerken van Nederlandse Koopvaardij officieren, maar ook van dit team. Een behoudende stijl, met aandacht voor het verleden, zonder de drang tot innovatie te verliezen. De organisatie voorbijlopen is niet het grootste gevaar. Onvoldoende vernieuwend zijn wel. Veilig. Weten dat vasthoudendheid in de (innovatie)doelen van het programma noodzakelijk is. Bezwaren vanuit procedurele overwegingen zullen aan de orde van de dag zijn. Daar rustig op ingaan, niet verrast zijn en telkens terugkomen met dezelfde afwijkingen van de procedures. Dat moet de stijl van het team zijn.
‘Intentionally left blanc.’
(Niet) Krakend tot stilstand komen
Krakend tot stilstand komen is hier het grootste gevaar. De programmamanager moet hier actief op sturen.
Dus grenzen stellen en grenzen opzoeken. Er is een aantal triggers te benoemen waardoor vernieuwen in een dergelijke organisatie toch mogelijk is. Het programmateam toont áltijd voorbeeld gedrag: ‘wij zijn niet bang om fouten te maken.’ Het team stelt actief deadlines: aan elkaar, voor het team, voor de medewerkers, voor het management. Voor iedereen.
Het programmateam acteert zoveel als mogelijk als eenheid. Ook al heeft iedereen een eigen rol in het programma. Samen.Het programmateam acteert scherp en spreekt elkaar aan. En nodigt uit tot aangesproken worden. Door iedereen. Het programmateam is alert op het voorkomen van vertragingen: ‘wordt het hier nog beter van?’ Goed is goed genoeg. Het team toont ondernemerschap. ‘Wij weten ook niet precies hoe we dit gaan doen, maar we gaan gewoon beginnen.’Het programmateam geeft altijd richting aan: op deze wijze gaan wij aan de slag. Leiderschap tonen.
En de programmamanager blijft deze onderwerpen onder de aandacht houden.
Intentionally. Maar niet ‘left blanc’.