Het succes van programma’s is zowel afhankelijk van de aanpak als van de context waarin het programma uitgevoerd wordt. Veel ervaring is opgedaan met de manier van aanpak; minder praktische kennis hebben we van de context van een programma, en in het bijzonder de kenmerken van de moederorganisatie. Toch hoor je verklaringen over het mislukken van programma’s als „het leervermogen van de organisatie”, de „verkokering tussen afdelingen”, de rigiditeit van procedures en besluitvorming of de structuur van de organisatie.

Voor Helmuth Stoop en mijzelf een reden om op zoek te gaan naar de organisatie-kenmerken van slagen of mislukken van programma’s. Resultaat van die zoektocht is een Kompas dat je helpt een inkleuring van de organisatie kenmerken te verkrijgen.

Wij hebben de uitkomsten van gesprekken met ervaringsdeskundigen gegroepeerd in categorieën: structuur, cultuur, systemen etc. Per categorie hebben we drie stellingen geformuleerd, ontleend aan de discussies die we met programmamanagers hadden, die invulling geven aan de feitelijke situatie in de organisatie. Deze stellingen zijn bedoeld als richtinggevend, maar niets staat de gebruiker van het Kompas in de weg zijn eigen formulering te gebruiken. Hiermee blijft volgens ons de herkenbaarheid voor de medewerkers in de organisatie het grootst, terwijl we verder gaan dan kreten als “de cultuur”, “slechte samenwerking” of “starre structuren”.

Barrières slechten

Door het Kompas te gebruiken als richtinggevend voor een discussie denken wij recht te doen aan de variëteit aan organisaties en programma’s. Ook denken wij dat algemene uitspraken nog niet te doen zijn. Wel krijgen organisaties dankzij ons Kompas de mogelijkheid barrières voor programma’s te slechten en mee te bewegen met de kracht van de eigen organisatie.