Vandaag was ik bij de opening van Dialogues House van ABN/AMRO in Amsterdam. Op de plaats van de voormalige dealingroom heeft de bank een zeer futuristische werkomgeving ingericht. Bedoeld om met mensen uit het ABNetwerk een dialoog aan te gaan over nieuwe ondernemingen. “Van buiten leren” is het prachtige motto: namelijk van contacten en echte inhoudelijke gedachtenwisselingen met je partners is het meest te leren. Dat geldt ook zeker voor programma’s waar het er uiteindelijk om gaat ambitieuze doelstellingen om te zetten in realistische doelen. Om dat soort programma’s te maken is een intensief dialoog met de buitenwereld (doelgroepen, mede-aanbieders, klanten, overheden, belangengroepen) noodzakelijk.
Categoriearchief: Organisatie van programma’s
Wijkregisseur is programmamanager
Het beleidsprogramma van het kabinet beoogt onder andere 40 probleemwijken aan te pakken. De woningcorporaties staan klaar om de rol van wijkregisseur op te pakken. Samen met gemeenten en andere instellingen willen zij de totale leefsituatie verbeteren. Daartoe zullen de corporaties de rol van programma manager op zich moeten nemen, ofwel de wijkregisseur. Dat legt meteen een enorme claim op deze organisaties. Want de corporaties willen wel, maar kunnen zij het ook?
Regisseurs in een programma
In een grote gemeente is een programma Handhaving en Regelgeving opgesteld. In de programma organisatie zijn naast projectleiders en een programmamanager regisseurs opgenomen. Wat doen deze regisseurs? Het programmaplan: “Namens hun dienst nemen ze deel aan het programma, leveren input, fungeren als regisseur en aanspreekpunt voor hun organisatie.” Een interessante gedachte die je wat meer handen en voeten zou kunnen geven.
Procesmanager voor programmabureau
Harderwijk vraagt een procesmanager. Zie de website van de gemeente (Vacature Harderwijk). Mooi salaris, mooie baan. Wat gaat hij/zij doen? De procesmanager gaat leiding geven aan een klein kernteam. De te werven persoon wordt het eerste aanspreekpunt en de centrale spil binnen het gehele programma Waterfront. Wat een verwarring in titulatuur toch.
Geen sponsor, geen programmamanagement
De directeur die ambitieus was en aandacht had voor de verdere professionalisering van de organisatie, is per 1 januari vertrokken. Dit bericht kreeg ik laatst via de telefoon. Twee jaar eerder hadden we een spannende en vruchtbare workshop gehad over programmamanagement. De twee directeuren waren het erover eens dat ze nu programma’s en projecten beter zouden gaan aansturen.
De stijl van bestuurders
Los van de zes factoren die programmamanagement beïnvloeden, kan je nog naar een zevende factor kijken. Vooral overheden hebben daarmee te maken: de stijl van de bestuurders. Hoe werkt dat? Ook van bestuurders (wethouders, gedeputeerden en ministers) wordt verwacht dat zij actief de doelen uitdragen en ondersteunen. Die gaan vaak over de grenzen van diensten heen en zijn integraal. De valkuil is dat de portefeuille grenzen vaak samenvallen met die van de diensten.
Weg met de ambtelijke opdrachtgever?
Bestuurders zijn zo belust op resultaat dat wethouders zelf rechtstreeks een programmamanager inhuren en aansturen, zonder tussenkomst van een ambtelijke opdrachtgever. Bureau Van Spaendonk concludeert dat in een recent onderzoek naar programmasturing bij grote gemeenten, volgens Binnenlands Bestuur (Artikel Van Spaendonk). De onderzoekers vinden dit onwenselijk. Hoe kan je daar als professional naar kijken?
Meer dan twee salarisschalen
In Amsterdam is de Programma Societeit Amsterdam opgericht. Dit is een groep van ongeveer 30 programmanagers in overheidsdienst die in het Amsterdamse regelmatig bijkomen om over het vak ervaringen uit te wisselen. Ik had het genoegen met deze nieuwe groep vakgenoten van gedachten te wisselen over de hoofdkenmerken van programma’s.
Een gebruiker is geen opdrachtgever
Het IPMA congres van 16 november ging over de rol van de opdrachtgever. Ter gelegenheid daarvan is een zeer aanbevelenswaardige special van Projectie uitgegeven. Een opvallende passage: “toekomstige gebruikers hebben de neiging zich als opdrachtgever te gedragen”. En dan de aanbeveling: “Zorg ervoor dat de gebruikers vertegenwoordigd worden in de stuurgroep, maar laat ze zich niet met de business case bemoeien.”
Programmasturing: nog meer regie?
Maandag 19 juni hebben wij samen met dS+V van Rotterdam een minisymposium over programmamanagement georganiseerd. De discussie spitste zich toe op het volgende dilemma: programmamanagement wordt ingezet om bestaande maar onvoldoende gerichte regie te ordenen tot gerichte regie. Dan kunnen doelen efficiënter en effectiever worden bereikt. Het risico bestaat echter dat meer regie wordt toegevoegd aan reeds bestaande regie. In die situatie schieten wij ons doel voorbij.
Veel deelnemers onderschreven het bestaan van dit dilemma. Mijns inziens kwamen we in grote lijnen tot de volgende conclusie: Je moet beginnen met de inhoud – dat is één van de leukste onderdelen van programmamanagement – en dan moet je proberen informatiestromen en -systemen slim te combineren.